Inhoud
Sommige mensen ervaren echt pijn bij de gedachte alleen al dat hun vaderland nooit gewaardeerd zal worden. Dergelijke houdingen zijn gevaarlijk. Dus, bijvoorbeeld, de wrok van kiezers voor hun land deed hen op Trump stemmen, niet op de roep van de ziel, maar als vergelding. Dit fenomeen kan collectief narcisme worden genoemd.
De afbeelding in de krant is paradoxaal: het beeldt een menselijk oog uit, waaruit een traan vloeit en verandert in een vuist. Dit is volgens de Amerikaanse psycholoog Agnieszka Golek de Zavala een uitstekende illustratie of metafoor voor de toestand van die Trump-kiezers, die ze «collectieve narcisten» noemde. Hun wrok leidde tot wraak.
Toen Donald Trump de presidentsverkiezingen van 2016 won, had de psycholoog een vermoeden. Ze geloofde dat Trump twee campagnebeloftes had om op in te spelen: "van Amerika weer een grote macht maken" en "haar belangen voorop stellen". Hoe waar is deze hypothese?
In 2018 voerde Agnieszka Golek de Zawala een onderzoek uit onder 1730 Amerikaanse respondenten die op Trump stemden. De onderzoeker wilde weten welke overtuigingen een grote rol speelden bij hun keuze. Zoals verwacht waren kenmerken van de kiezers zoals geslacht, huidskleur, houding ten opzichte van racisme en sociaaleconomische status van cruciaal belang. Maar dat is niet alles: velen werden gedreven door wrok. Trump-kiezers waren gekwetst dat de reputatie van de VS als een grote mogendheid over de hele wereld zwaar was beschadigd.
Wat hebben voetbal en Brexit met elkaar gemeen?
Golek de Zavala noemt de mensen die zoveel belang hechten aan de reputatie van hun land collectieve narcisten. De psycholoog vond collectief narcisme niet alleen onder Trump-aanhangers, maar ook onder andere respondenten in Polen, Mexico, Hongarije en het VK – bijvoorbeeld onder Brexit-aanhangers die de Europese Unie afwezen omdat het “de speciale positie van het VK en heeft een schadelijk effect op de Britse politiek «. Daarnaast zagen zij migranten als een bedreiging voor de integriteit van het land.
De onderzoeker kon zelfs onder voetbalfans en leden van een religieuze gemeenschap collectief narcisme detecteren, wat betekent dat het blijkbaar niet alleen om de natie gaat, maar ook om de methode van identificatie met welke groep dan ook. Dit fenomeen is al lang bekend bij sociaal psychologen.
Wat beledigend is voor een narcist, is niet beledigend voor een nationalist
De ontdekking van Golek de Zavala is volgens haar geen persoonlijkheidskenmerk, maar eerder een rigide overtuiging: collectieve narcisten beschouwen hun groep als iets volkomen uitzonderlijks, dat een speciale behandeling en constante waardering verdient. Onlosmakelijk hiermee verbonden is het tweede deel van de overtuigingen: hun groep wordt naar verluidt systematisch onderschat, genegeerd en onterecht bekritiseerd door anderen - ongeacht hoe het land of de gemeenschap er feitelijk uitziet.
Alles kan een land, een voetbalteam, een religieuze gemeenschap speciaal maken voor collectieve narcisten: militaire macht, economische macht, democratie, religiositeit, succes. Vanuit het oogpunt van collectieve narcisten is het absoluut noodzakelijk dat deze exclusiviteit niet onterecht wordt bekritiseerd, omdat het wordt opgevat als een persoonlijke belediging - de groep wordt beschouwd als onderdeel van de eigen identiteit.
In tegenstelling tot patriotten of nationalisten lijden zulke mensen aan langdurige wrok jegens hun land of groep. Nationalisten en patriotten, die hun land of groep ook als de beste beschouwen, zijn niet beledigd als iemand er geen respect voor uitspreekt.
Volgens Golek de Zavala lijden collectieve narcisten aan langdurige pijn voor het land: ze reageren niet alleen pijnlijk op kritiek of zien onwetendheid waar die er niet is, maar proberen ook de feitelijke “wanpraktijken” van hun land of de gemeenschap waartoe ze behoren te negeren. behoren.
Achilleshiel van de beledigde kiezer
Gevoelens van wrok hebben onaangename gevolgen: het verlangen om zichzelf te verdedigen en wraak te nemen. Daarom steunen collectieve narcisten vaak politici die bereid zijn hun toevlucht te nemen tot militaire middelen om een zogenaamd ondergewaardeerd land te verdedigen en beloven ze het leven van vermeende tegenstanders in hun land, zoals migranten, moeilijk te maken.
Bovendien hebben collectieve narcisten een heel smal idee van wie als een «echte» burger van het land wordt beschouwd. Paradoxaal genoeg voelen velen van hen zich helemaal niet persoonlijk verbonden met de gemeenschap die ze idealiseren. Het lijkt erop dat erbij horen en idealiseren elkaar uitsluiten. Populisten in de politiek kunnen deze gevoelens van wrok heel gemakkelijk initiëren en misbruiken.
De onderzoeker benadrukt hoe belangrijk het is dat mensen zich op hun gemak voelen in hun gemeenschappen of teams, het gevoel hebben dat ze tot een enkele en grote kring van mensen behoren, en ook iets kunnen betekenen voor andere leden van de groep.
Als we het fenomeen collectief narcisme breder bekijken, kunnen we tot de conclusie komen dat overal waar een groep mensen is verenigd door één ruimte, ervaring of idee, alle deelnemers betrokken moeten zijn bij communicatie en een gemeenschappelijk doel.