Zelf een psycholoog - is dit mogelijk?

"Waarom hebben we deze psychologen nodig?" Inderdaad, waarom zouden we in vredesnaam onze meest persoonlijke, meest intieme geheimen met een vreemde delen, en hem er zelfs voor betalen, terwijl de boekenkasten bezaaid zijn met bestsellers die ons beloven "ons ware zelf te ontdekken" of "verborgen psychologische problemen uit de wereld te helpen" » ? Is het niet mogelijk, als je je goed hebt voorbereid, om jezelf te helpen?

Het is niet zo eenvoudig, psychoanalyticus Gerard Bonnet koelt ons enthousiasme af: “Hoop niet je eigen psychoanalyticus te worden, want voor deze functie moet je afstand nemen van jezelf, wat best moeilijk is. Maar het is heel goed mogelijk om zelfstandig werk uit te voeren als je ermee instemt om je onbewuste los te laten en te werken met de tekenen die het geeft. Hoe je dat doet?

Zoek naar symptomen

Deze techniek ligt ten grondslag aan alle psychoanalyse. Het begon vanuit introspectie, of beter gezegd, van een van zijn dromen, die de geschiedenis in gingen onder de naam «Droom over de injectie van Irma», bracht Sigmund Freud in juli 1895 zijn droomtheorie naar voren.

We kunnen deze techniek perfect gebruiken en op onszelf toepassen, gebruikmakend van alle symptomen die het onbewuste ons onthult: niet alleen dromen, maar ook dingen die we vergeten zijn te doen, versprekingen, versprekingen, versprekingen , versprekingen, vreemde gebeurtenissen - alles wat ons vaak overkomt.

“Hier moet je regelmatig een bepaalde tijd voor uittrekken”, zegt Gerard Bonnet. - Minstens 3-4 keer per week, het beste 's morgens, nauwelijks wakker, we moeten de vorige dag herinneren, speciale aandacht besteden aan dromen, weglatingen, afleveringen die vreemd leken. Het is beter om alles wat er gebeurt op de meest vrije manier vast te leggen in een dagboek, nadenkend over associaties en je geen zorgen te maken over stijl of enige vorm van samenhang. Dan kunnen we aan het werk zodat we 's avonds of de volgende dag in de ochtend kunnen terugkeren naar wat we hebben geschreven en er rustig over nadenken om het verband en de betekenis van gebeurtenissen duidelijker te zien.

Tussen de 20 en 30 jaar begon Leon, nu 38, zorgvuldig zijn dromen op te schrijven in een notitieboekje en er vervolgens de vrije associaties aan toe te voegen die hij had. "Toen ik 26 was, gebeurde er iets buitengewoons met me", zegt hij. — Ik heb verschillende keren geprobeerd om voor het rijbewijs te slagen, en alles tevergeefs. En toen droomde ik op een nacht dat ik in een rode auto over de snelweg vloog en iemand inhaalde. Nadat ik voor de tweede keer had ingehaald, voelde ik me buitengewoon gelukzalig! Ik werd wakker met dit zoete gevoel. Met een ongelooflijk helder beeld in mijn hoofd zei ik tegen mezelf dat ik het kon. Alsof mijn onbewuste me een bevel gaf. En een paar maanden later reed ik echt in een rode auto!”

Wat er is gebeurd? Welke 'klik' heeft zo'n verandering veroorzaakt? Deze keer vereiste het zelfs geen complexe interpretatie of symbolische analyse van de dromen, aangezien Leon tevreden was met de eenvoudigste, meest oppervlakkige verklaring die hij zichzelf gaf.

Loskomen is belangrijker dan een verklaring vinden

Vaak worden we gedreven door een sterk verlangen om onze acties, fouten, dromen te verduidelijken. Veel psychologen beschouwen dit als een vergissing. Dit is niet altijd nodig. Soms is het voldoende om van het beeld af te komen, het te "verdrijven" zonder te proberen het uit te leggen, en het symptoom verdwijnt. Verandering vindt niet plaats omdat we denken dat we onszelf hebben uitgevonden.

Het gaat er niet om de signalen van het onbewuste nauwkeurig te interpreteren, het is veel belangrijker om het te bevrijden van die beelden die eindeloos in ons hoofd opkomen. Ons onbewuste verlangt er alleen naar om gehoord te worden. Het beveelt ons zonder onze medeweten wanneer het een bericht naar ons bewustzijn wil sturen.

De 40-jarige Marianne geloofde lange tijd dat haar nachtelijke angsten en ongelukkige romances het gevolg waren van een moeizame relatie met haar afwezige vader: “Ik bekeek alles door het prisma van deze relaties en bouwde dezelfde neurotische relaties op met “ongepaste " Heren. En toen droomde ik op een dag dat mijn grootmoeder van vaderskant, met wie ik in mijn jeugd samenwoonde, haar handen naar me uitstrekt en huilt. In de ochtend, toen ik de droom opschreef, werd het beeld van onze complexe relatie met haar plotseling volkomen duidelijk voor mij. Er viel niets te begrijpen. Het was een golf die van binnenuit opsteeg, die me eerst overweldigde en daarna bevrijdde.

Het heeft geen zin om onszelf te kwellen en ons af te vragen of onze verklaring past bij deze of die van onze manifestatie. “Freud concentreerde zich eerst volledig op de interpretatie van dromen, en kwam uiteindelijk tot de conclusie dat alleen de vrije meningsuiting van belang is”, merkt Gérard Bonnet op. Hij is van mening dat goed uitgevoerde introspectie tot positieve resultaten moet leiden. "Onze geest is bevrijd, we kunnen veel symptomen kwijtraken, zoals obsessief-compulsief gedrag dat onze relaties met andere mensen beïnvloedt."

Introspectie heeft grenzen

Maar deze oefening heeft zijn grenzen. Psychoanalyticus Alain Vanier vindt dat je niet te diep in jezelf moet duiken: “We zullen snel obstakels tegenkomen en de onvermijdelijke verwennerij van onszelf. In de psychoanalyse gaan we uit van de klacht, en de remedie is om ons te leiden naar waar het pijn doet, precies waar we barrières hebben gebouwd om daar nooit te kijken. Hier ligt de kern van het probleem.”

Wat is er verborgen in de diepten van het onbewuste, wat is de kern ervan? - dit is precies wat ons bewustzijn, ons eigen 'ik' niet onder ogen durft te zien: een zone van lijden verdrongen in de kindertijd, onuitsprekelijk voor ieder van ons, zelfs voor degenen die het leven sindsdien alleen maar heeft bedorven. Hoe kun je het verdragen om je wonden te gaan onderzoeken, ze te openen, aan te raken, op de zere plekken te drukken die we hebben verborgen onder de sluier van neurosen, vreemde gewoonten of waanideeën?

“Van aangezicht tot aangezicht met onszelf proberen we die eigenaardigheden die ons kunnen verrassen niet te zien: verbazingwekkende versprekingen, mysterieuze dromen. We zullen altijd een reden vinden om dit niet te zien - elke reden zal hier goed voor zijn. Daarom is de rol van een psychotherapeut of psychoanalyticus zo belangrijk: ze helpen ons onze eigen interne grenzen te overschrijden, om te doen wat we niet alleen kunnen doen”, besluit Alain Vanier. "Aan de andere kant", voegt Gerard Bonnet toe, "als we aan introspectie doen voor, tijdens of zelfs na een therapiekuur, zal de effectiviteit ervan vele malen groter zijn." Zelfhulp en een cursus psychotherapie sluiten elkaar dus niet uit, maar vergroten ons vermogen om aan onszelf te werken.