Coronavirus: de schuld van de overlevende

De hele wereld stond op zijn kop. Verschillende van je vrienden hebben al hun baan verloren of zijn failliet gegaan, een van je vrienden is ernstig ziek, een ander heeft paniekaanvallen in zelfisolatie. En je wordt achtervolgd door gevoelens van schaamte en schaamte omdat alles goed met je is - zowel met werk als met gezondheid. Met welk recht heb je zoveel geluk? Heb je het verdiend? Psycholoog Robert Taibbi stelt voor om de gepastheid van schuld te erkennen en het los te laten door nieuwe manieren van handelen te kiezen.

Sinds een aantal weken adviseer ik klanten op afstand, via internet. Ik neem regelmatig contact met hen op om te horen hoe het met ze gaat en om hen zo goed mogelijk te ondersteunen. Het is niet verrassend dat de meesten van hen nu angst ervaren.

Sommigen kunnen de bron niet lokaliseren, maar een vaag gevoel van onbehagen en angst heeft hun hele dagelijkse leven op zijn kop gezet. Anderen zien duidelijk de redenen voor hun angst, het is tastbaar en concreet - dit zijn zorgen over werk, financiële situatie, de economie als geheel; zorgen dat zij of hun dierbaren ziek worden, of hoe bejaarde ouders die ver weg wonen ermee omgaan.

Sommige van mijn cliënten praten ook over schuldgevoelens, sommigen gebruiken zelfs de term overlevingsschuld. Hun banen zijn nog steeds aan hen toegewezen, terwijl veel vrienden plotseling werkloos zijn. Tot nu toe zijn zijzelf en hun familieleden gezond, terwijl een van hun collega's ziek is en het sterftecijfer in de stad stijgt.

Dit acute gevoel wordt tegenwoordig door sommigen van ons ervaren. En het is een probleem dat moet worden opgelost

Ze moeten de isolatie behouden, maar wonen in een ruim huis met elektriciteit, water en voedsel. En hoeveel mensen leven in een veel minder comfortabele omgeving? Om nog maar te zwijgen van gevangenissen of vluchtelingenkampen, waar aanvankelijk een minimum aan voorzieningen was, en nu kunnen krappe omstandigheden en slechte levensomstandigheden de situatie dramatisch verslechteren …

Zo'n ervaring staat niet helemaal in verhouding met de pijnlijke, kwellende schuld van degenen die de verschrikkelijke catastrofe, de oorlog, hebben overleefd, getuige zijn geweest van de dood van dierbaren. En toch is het op zijn eigen manier een scherp gevoel dat sommigen van ons vandaag ervaren, en het is een probleem dat moet worden aangepakt. Hier zijn een paar suggesties.

Realiseer je dat je reactie normaal is

We zijn sociale wezens en daarom is compassie voor anderen vanzelfsprekend voor ons. In tijden van crisis identificeren we ons niet alleen met degenen die dicht bij ons staan, maar met de hele menselijke gemeenschap.

Dit gevoel van verbondenheid en schuld is volkomen gerechtvaardigd en redelijk, en komt voort uit een gezonde ontvankelijkheid. Het ontwaakt in ons wanneer we voelen dat onze kernwaarden zijn geschonden. Dit schuldgevoel wordt veroorzaakt door het besef van een onrecht dat we niet kunnen verklaren en beheersen.

Steun dierbaren

Jouw taak is om het destructieve gevoel om te zetten in constructieve en ondersteunende actie. Reik uit naar die vrienden die nu geen werk meer hebben, bied alle hulp aan die je kunt. Het gaat niet om het wegwerken van schuldgevoelens, maar om het herstellen van de balans en het afstemmen van je waarden en prioriteiten.

Betaal een ander

Herinner je je de gelijknamige film met Kevin Spacey en Helen Hunt nog? Zijn held, die iemand een plezier deed, vroeg deze persoon om niet hem te bedanken, maar drie andere mensen, die op hun beurt nog drie bedankten, enzovoort. Een epidemie van goede daden is mogelijk.

Probeer warmte en vriendelijkheid te verspreiden naar mensen buiten je binnenste cirkel. Stuur bijvoorbeeld boodschappen naar een gezin met een laag inkomen of doneer geld aan een goed doel om zieke kinderen te helpen. Maakt het wereldwijd uit? Nee. Maakt het een groot verschil in combinatie met de inspanningen van andere mensen zoals jij? Ja.

Realiseer je dat je geen uitzondering bent.

Om gemoedsrust te behouden, kan het nuttig zijn om te stoppen, dankbaar te zijn voor wat je hebt en eerlijk toe te geven dat je geluk hebt gehad dat je een aantal moeilijkheden hebt vermeden. Maar het is even belangrijk om te begrijpen dat iedereen vroeg of laat met de problemen van het leven te maken krijgt. Je kunt deze crisis ongeschonden doorkomen, maar houd er rekening mee dat het leven je op een bepaald moment persoonlijk kan uitdagen.

Doe nu wat je kunt voor anderen. En misschien zullen ze ooit iets voor je doen.


Over de auteur: Robert Taibbi is een klinisch maatschappelijk werker met 42 jaar ervaring als arts en supervisor. Geeft trainingen in relatietherapie, gezins- en kortdurende therapie en klinische supervisie. Auteur van 11 boeken over psychologische begeleiding.

Laat een reactie achter