Hoe oud we ook zijn, het overlijden van een vader of moeder doet altijd veel pijn. Soms duurt rouw maanden en jaren en verandert het in een ernstige aandoening. Revalidatiepsychiater David Sack vertelt over de hulp die je nodig hebt om weer een bevredigend leven te krijgen.
Ik werd wees op 52-jarige leeftijd. Ondanks mijn volwassen leeftijd en professionele ervaring, zette de dood van mijn vader mijn leven op zijn kop. Ze zeggen dat het is alsof je een deel van jezelf verliest. Maar ik had het gevoel dat het anker van mijn eigen identiteit was afgesneden.
Schok, gevoelloosheid, ontkenning, woede, verdriet en wanhoop zijn de emoties die mensen doormaken als ze een dierbare verliezen. Deze gevoelens verlaten ons niet meer voor vele maanden. Voor velen verschijnen ze zonder een bepaalde volgorde en verliezen ze na verloop van tijd hun scherpte. Maar mijn persoonlijke mist verdween niet meer dan een half jaar.
Het rouwproces kost tijd en de mensen om ons heen tonen soms ongeduld - ze willen dat we zo snel mogelijk beter worden. Maar iemand blijft deze gevoelens nog vele jaren na het verlies acuut ervaren. Deze voortdurende rouw kan cognitieve, sociale, culturele en spirituele implicaties hebben.
Verdriet, verslaving en mentale instorting
Onderzoek toont aan dat het verlies van een ouder het risico op langdurige emotionele en mentale problemen zoals depressie, angst en drugsverslaving kan vergroten.
Dit geldt met name in situaties waarin een persoon geen volledige ondersteuning krijgt tijdens de rouwperiode en geen volwaardige adoptieouders vindt als familieleden te vroeg overlijden. Het overlijden van een vader of moeder in de kindertijd vergroot de kans op het ontwikkelen van psychische problemen aanzienlijk. Ongeveer één op de twintig kinderen onder de 20 jaar wordt getroffen door het verlies van één of beide ouders.
Zonen die hun vader hebben verloren, hebben het moeilijker om met het verlies om te gaan dan dochters, en vrouwen hebben het moeilijker om de dood van hun moeder te verwerken.
Een andere beslissende factor bij het optreden van dergelijke gevolgen is de mate van verbondenheid van het kind met de overleden ouder en de omvang van de impact van de tragische gebeurtenis op zijn hele toekomstige leven. En dat wil helemaal niet zeggen dat mensen het verlies van iemand met wie ze minder hecht waren, makkelijker meemaken. Ik kan met vertrouwen zeggen dat in dit geval de ervaring van verlies nog dieper kan zijn.
De langetermijngevolgen van het verlies van een ouder zijn herhaaldelijk onderzocht. Het bleek dat dit zowel de mentale als de fysieke gezondheid aantast, waarbij de laatste zich vaker manifesteert bij mannen. Bovendien hebben zonen die hun vader hebben verloren het moeilijker om het verlies te verwerken dan dochters, en hebben vrouwen het moeilijker om zich te verzoenen met de dood van hun moeder.
Het is tijd om hulp te vragen
Onderzoek naar de theorie van verlies heeft geholpen om te begrijpen hoe mensen die getraumatiseerd zijn door de dood van hun ouders kunnen helpen. Het is erg belangrijk om je te concentreren op iemands persoonlijke hulpbronnen en zijn vermogen om zichzelf te genezen. Het is belangrijk dat belangrijke familieleden en familieleden hem uitgebreide hulp bieden. Als een persoon gecompliceerde rouw ervaart die lang duurt na het overlijden van een geliefde, kunnen aanvullende maatregelen en screening van de geestelijke gezondheid nodig zijn.
Ieder van ons gaat op zijn eigen manier en in ons eigen tempo om met het verlies van dierbaren, en het kan heel moeilijk zijn om te herkennen in welk stadium verdriet verandert in een chronische complexe aandoening. Zo'n langdurige vorm - pathologisch verdriet - gaat meestal gepaard met langdurige pijnlijke ervaringen, en het lijkt erop dat een persoon het verlies niet kan accepteren en zelfs maanden en jaren na de dood van een geliefde niet verder kan.
Pad van revalidatie
De stadia van herstel na het overlijden van een ouder omvatten een belangrijke fase waarin we onszelf toestaan de pijn van het verlies te ervaren. Dit helpt ons geleidelijk te beseffen wat er is gebeurd en verder te gaan. Terwijl we genezen, herwinnen we het vermogen om te genieten van onze relaties met anderen. Maar als we geobsedeerd blijven en overdreven reageren op herinneringen aan het verleden, is professionele hulp nodig.
Communicatie met een specialist is ondersteunend en helpt om openhartig te praten over verdriet, frustratie of boosheid, leert met deze gevoelens om te gaan en ze gewoon te laten uiten. Ook in deze situatie kan gezinsbegeleiding nuttig zijn.
Het wordt gemakkelijker voor ons om te leven en verdriet los te laten als we gevoelens, gedachten en herinneringen niet verbergen.
De dood van een ouder kan oude pijn en wrok terugbrengen en een aanzienlijke impact hebben op de gezinssysteemprocessen. Een gezinstherapeut helpt oude en nieuwe conflicten te scheiden, toont constructieve manieren om deze te elimineren en relaties te verbeteren. Je kunt ook een geschikte steungroep vinden die je kan helpen je minder teruggetrokken te voelen in je verdriet.
Langdurig verdriet leidt vaak tot «zelfmedicatie» met behulp van alcohol of drugs. In dit geval moeten beide problemen gelijktijdig worden opgelost en vereisen dubbele revalidatie in de respectievelijke centra en klinieken.
En tot slot, voor jezelf zorgen is een ander belangrijk onderdeel van herstel. Het wordt gemakkelijker voor ons om te leven en verdriet los te laten als we gevoelens, gedachten en herinneringen niet verbergen. Gezond eten, goed slapen, bewegen en voldoende tijd om te rouwen en te rusten, dat is wat iedereen in zo'n situatie nodig heeft. We moeten leren geduld te hebben met onszelf en met degenen om ons heen die rouwen. Het is een heel persoonlijke reis, maar je moet het niet alleen lopen.
De auteur is David Sack, een psychiater, hoofdarts van een netwerk van revalidatiecentra voor alcoholisten en drugsverslaafden.