Een paar jaar geleden publiceerde tv-presentator Andrey Maksimov zijn eerste boeken over psychofilosofie, die hij ongeveer tien jaar had ontwikkeld. Dit is een systeem van opvattingen en praktijken dat is ontworpen om een persoon in een moeilijke psychologische situatie te helpen. We spraken met de auteur over waar deze benadering op gebaseerd is en waarom het zo belangrijk is om te leven volgens je wensen.
psychologie: Wat is psychofilosofie eigenlijk? Waar is het op gebaseerd?
Andrej Maksimov: Psychofilosofie is een systeem van opvattingen, principes en praktijken, dat is ontworpen om een persoon te helpen harmonieuze relaties op te bouwen met de wereld en met zichzelf. In tegenstelling tot de meeste psychologische systemen, is het niet gericht tot specialisten, maar tot alle mensen. Dat wil zeggen, wanneer een vriend, een kind, een collega bij ons komt met zijn eigen psychologische problemen, kan psychofilosofie helpen.
Het wordt zo genoemd omdat ieder van ons niet alleen een psyche heeft, maar ook een filosofie - dat wil zeggen, hoe we verschillende betekenissen waarnemen. Iedereen heeft zijn eigen filosofie: voor de ene persoon is familie het belangrijkste, voor een andere carrière, voor de derde - liefde, voor de vierde - geld. Om iemand in een moeilijke toestand te helpen - ik heb deze term ontleend aan de vooraanstaande Sovjet-psycholoog Leonid Grimak - moet je zijn psyche en filosofie begrijpen.
Wat was de aanleiding om dit concept te ontwikkelen?
BEN: Ik begon het te maken toen ik me realiseerde dat 100% van de mensen psychologische adviseurs voor elkaar zijn. Familieleden en vrienden komen naar ieder van ons en vragen om advies als ze problemen hebben in relaties met partners, kinderen, ouders of vrienden, met zichzelf, eindelijk. In deze gesprekken vertrouwen we in de regel op onze eigen ervaring, wat niet waar is.
De realiteit is wat ons beïnvloedt, en we kunnen deze realiteit creëren, kiezen wat ons beïnvloedt en wat niet
Er kan geen universele ervaring zijn, omdat de Heer (of de Natuur - wie het dichtst bij is) een stukmeester is, elke persoon is individueel. Bovendien is onze ervaring vaak negatief. Gescheiden vrouwen geven bijvoorbeeld graag advies over het redden van een gezin. Dus ik dacht dat we een soort systeem nodig hadden dat - sorry voor de tautologie - mensen helpt mensen te helpen.
En om een oplossing voor het probleem te vinden, heb je …
BEN: … om naar je verlangens te luisteren, die - en dat is heel belangrijk - niet moet worden verward met grillen. Als iemand met dit of dat probleem bij mij komt, betekent dat altijd dat hij ofwel zijn verlangens niet kent, ofwel er niet naar wil — kan, namelijk niet wil — ernaar leven. Een psychofilosoof is een gesprekspartner die een persoon helpt zijn verlangens te realiseren en te begrijpen waarom hij zo'n realiteit heeft gecreëerd waarin hij ongelukkig is. De realiteit is wat ons beïnvloedt, en we kunnen deze realiteit creëren, kiezen wat ons beïnvloedt en wat niet.
Kun je een concreet voorbeeld uit de praktijk geven?
BEN: Een jonge vrouw kwam naar me toe voor een consult, die in het bedrijf van haar vader werkte en heel goed leefde. Ze was niet geïnteresseerd in zaken, ze wilde kunstenaar worden. Tijdens ons gesprek werd duidelijk dat ze zich er volledig van bewust is dat als ze haar droom niet waarmaakt, haar leven voor niets zal zijn. Ze had gewoon steun nodig.
De eerste stap naar een nieuw, minder welvarend leven was de verkoop van een dure auto en de aanschaf van een budgetmodel. Daarna schreven we samen een toespraak gericht aan mijn vader.
Een groot aantal problemen tussen ouders en kinderen ontstaan doordat ouders geen persoonlijkheid in hun kind zien.
Ze was erg bezorgd, bang voor een sterk negatieve reactie, maar het bleek dat haar vader zelf zag dat ze leed, iets onbemind deed, en steunde haar in haar verlangen om kunstenaar te worden. Vervolgens werd ze een vrij gewilde ontwerper. Ja, financieel heeft ze een beetje verloren, maar nu leeft ze zoals ze wil, zoals ze "juist" voor haar is.
In dit voorbeeld hebben we het over een volwassen kind en zijn ouder. Hoe zit het met conflicten met jonge kinderen? Hier kan psychofilosofie helpen?
BEN: In de psychofilosofie is er een sectie "psycho-filosofische pedagogiek", waarover ik veel boeken heb gepubliceerd. Het belangrijkste principe: het kind is een persoon. Een groot aantal problemen en misverstanden tussen ouders en kinderen ontstaan doordat ouders geen persoonlijkheid in hun kind zien, hem niet als persoon behandelen.
We hebben het vaak over de noodzaak om van een kind te houden. Wat betekent het? Liefhebben betekent jezelf in zijn plaats kunnen verplaatsen. En wanneer je scheldt om tweeën, en wanneer je in een hoek zet...
Een vraag die we vaak stellen aan psychologen en psychotherapeuten: is het nodig om van mensen te houden om te oefenen?
BEN: Naar mijn mening is het belangrijkste om oprechte interesse in mensen te tonen, anders moet je ze niet proberen te helpen. Je kunt niet van iedereen houden, maar je kunt wel met iedereen meevoelen. Er is geen enkele persoon, van de daklozen tot de Engelse koningin, die 's nachts om niets zou hoeven te huilen, wat betekent dat alle mensen sympathie nodig hebben...
Psychofilosofie — een concurrent van psychotherapie?
BEN: In geen geval. Allereerst omdat psychotherapie door professionals moet worden gedaan, en psychofilosofie – ik herhaal het – is gericht tot alle mensen.
Viktor Frankl verdeelde alle neurosen in twee soorten: klinisch en existentieel. Een psychofilosoof kan een persoon met een existentiële neurose helpen, dat wil zeggen, met die gevallen als het gaat om het vinden van de zin van het leven. Een persoon met een klinische neurose moet een specialist raadplegen - een psycholoog of psychotherapeut.
Is het altijd mogelijk om een meer harmonieuze werkelijkheid te creëren, onafhankelijk van externe omstandigheden?
BEN: Natuurlijk is dit gemakkelijker te doen als er geen sprake is van overmacht, zoals hongersnood, oorlog, repressie. Maar zelfs in een kritieke situatie is het mogelijk om een andere, meer positieve realiteit te creëren. Een beroemd voorbeeld is Viktor Frankl, die zijn gevangenschap in een concentratiekamp in feite in een psychologisch laboratorium veranderde.