“De klok tikt!”, “Wanneer kunnen we aanvulling verwachten?”, “Is het op jouw leeftijd nog te laat?” Dergelijke hints onderdrukken vrouwen en voorkomen dat ze weloverwogen beslissingen nemen over het krijgen van kinderen.
Het laatste wat een vrouw wil horen, is te horen krijgen wanneer ze kinderen moet krijgen. Toch vinden veel mensen het hun plicht om vrouwen eraan te herinneren dat het beter is voor vrouwen om vroeg te bevallen, rond de 25 jaar. Aan de gebruikelijke "biologische klok"-argumenten voegen ze nu toe: te veel familiebekommernissen vallen op ons.
Volgens de «adviseurs» verdoemen we onszelf tot het leven in het centrum van de «sandwich» van drie generaties. We moeten zowel voor kleine kinderen als voor onze bejaarde ouders zorgen. Ons leven zal veranderen in een eindeloze drukte met luiers voor kinderen en ouders en kinderwagens, kinderen en invaliden, grillen en problemen van hulpeloze geliefden.
Pratend over hoe stressvol zo'n leven blijkt te zijn, proberen ze het niet te verlichten. Zal het moeilijk zijn? We weten dit al - dankzij de experts die ons al jaren vertellen hoe moeilijk late zwangerschap blijkt te zijn. We hebben niet meer druk, schaamte en angst nodig om onze kans te 'missen'.
Als een vrouw vroeg kinderen wil hebben, laat haar dan. Maar we weten dat dit niet altijd mogelijk is. Misschien hebben we niet genoeg geld om een kind te onderhouden, misschien vinden we niet meteen een geschikte partner. En niet iedereen wil een kind alleen opvoeden.
Naast toekomstige "moeilijkheden", voelt een vrouw die op 30-jarige leeftijd nog geen kind heeft, zich een buitenbeentje
Tegelijkertijd wordt ons nog steeds verteld dat ons leven zonder kinderen geen zin heeft. Naast toekomstige "moeilijkheden", voelt een vrouw die op 30-jarige leeftijd geen kind heeft gekregen, zich een buitenbeentje: al haar vrienden hebben er al een of twee gekregen, praten constant over het geluk van het moederschap en - heel natuurlijk - beginnen hun keuze als de enige juiste te beschouwen.
In sommige opzichten hebben aanhangers van het idee van vroeg moederschap gelijk. Statistieken tonen aan dat het aantal zwangerschappen bij vrouwen boven de 40 sinds 1990 is verdubbeld. Hetzelfde gebeurt bij de groep vrouwen boven de 30. En bij 25-jarigen daalt dit cijfer juist. Toch denk ik niet dat er iets is om je zorgen over te maken. Deel uitmaken van de «sandwich-generatie» is niet zo erg. Ik weet waar ik het over heb. Ik ben er doorheen gegaan.
Mijn moeder beviel van mij toen ik 37 was. Ik werd op dezelfde leeftijd moeder. Toen de langverwachte kleindochter eindelijk werd geboren, was de grootmoeder nog steeds behoorlijk opgewekt en actief. Mijn vader werd 87 en mijn moeder 98. Ja, ik bevond me in de situatie die sociologen de 'sandwichgeneratie' noemen. Maar dit is gewoon een andere naam voor de uitgebreide familie, waar verschillende generaties samenleven.
Aan deze situatie moeten we in ieder geval wennen. Tegenwoordig leven mensen langer. Goede verpleeghuizen zijn te duur, en het leven daar is niet zo leuk. Samenwonen als één grote familie is natuurlijk soms niet erg comfortabel. Maar welk gezinsleven is compleet zonder huiselijke ongemakken? We wennen aan zowel drukte als lawaai als onze relatie over het algemeen gezond en liefdevol is.
Maar laten we eerlijk zijn: wanneer we besluiten om kinderen te krijgen, zullen er problemen zijn.
Mijn ouders hebben me geholpen en gesteund. Ze hebben me nooit verweten 'nog steeds niet getrouwd' te zijn. En ze waren dol op hun kleinkinderen toen ze werden geboren. In sommige gezinnen haten ouders en kinderen elkaar. Sommige moeders wijzen elk advies van hun eigen moeder af. Er zijn families waarin een echte oorlog woedt, waar sommigen hun concepten en regels aan anderen proberen op te leggen.
Maar hoe zit het dan met de leeftijd? Hebben jonge stellen met kinderen die onder het dak van een ouder moeten leven niet dezelfde moeilijkheden?
Ik zeg niet dat laat moederschap geen problemen veroorzaakt. Maar laten we eerlijk zijn: wanneer we besluiten om kinderen te krijgen, zullen er problemen zijn. Het is de taak van experts om ons zoveel mogelijk informatie te geven. We wachten tot ze ons vertellen over de mogelijkheden en ons helpen een keuze te maken, maar pushen niet en spelen op onze angsten en vooroordelen.
Over de auteur: Michelle Henson is een essayist, columnist voor The Guardian en auteur van Life with My Mother, winnaar van de 2006 Book of the Year-prijs van de Mind Foundation for the Mentally Ill.