De stemmen in het hoofd die mensen met schizofrenie horen, zijn vaak het mikpunt van grappen, simpelweg omdat het voor velen van ons echt angstaanjagend is om ons zoiets voor te stellen. Het is echter heel belangrijk om te proberen deze angst te overwinnen en te begrijpen wat er precies in de geest van patiënten omgaat, om een volgende stap te zetten in de richting van het destigmatiseren van deze en vele andere psychische stoornissen.
Een van de symptomen van schizofrenie (en niet alleen) zijn auditieve hallucinaties, en hun spectrum is vrij breed. Sommige patiënten horen alleen individuele geluiden: fluiten, fluisteren, grommen. Anderen praten over gearticuleerde spraak en stemmen die hen aanspreken met bepaalde berichten - inclusief verschillende soorten bestellingen. Het komt voor dat ze de patiënt ergens toe aanzetten - ze bevelen bijvoorbeeld zichzelf of anderen schade aan.
En er zijn duizenden bewijzen van zulke stemmen. Hier is hoe de popularisator van de wetenschap, bioloog Alexander Panchin, dit fenomeen beschrijft in het populair-wetenschappelijke boek "Protection from the Dark Arts": "Patiënten met schizofrenie zien, horen en voelen vaak dingen die er niet zijn. Bijvoorbeeld de stemmen van voorouders, engelen of demonen. Daarom geloven sommige patiënten dat ze gemanipuleerd worden door de duivel of de geheime diensten.”
Natuurlijk, voor degenen die nog nooit zoiets hebben meegemaakt, is het moeilijk om in dit soort hallucinaties te geloven, maar studies met functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) bevestigen dat veel mensen echt horen wat anderen niet horen. Wat gebeurt er in hun brein?
Het blijkt dat tijdens hallucinatoire episodes bij schizofrene patiënten dezelfde hersengebieden worden geactiveerd als degenen onder ons die echt geluid horen. Verschillende fMRI-onderzoeken hebben een verhoogde activering aangetoond in het gebied van Broca, het gebied van de hersenen dat verantwoordelijk is voor spraakproductie.
Waarom wordt het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor de perceptie van spraak geactiveerd, alsof iemand daadwerkelijk iets heeft gehoord?
Destigmatisering van psychische aandoeningen is een complex en ongelooflijk belangrijk sociaal proces.
Volgens één theorie worden dergelijke hallucinaties geassocieerd met een tekortkoming in de structuur van de hersenen - bijvoorbeeld met een zwakke verbinding tussen de frontale en temporale lobben. "Bepaalde groepen neuronen, die verantwoordelijk zijn voor het creëren en waarnemen van spraak, kunnen autonoom gaan functioneren, buiten de controle of invloed van andere hersensystemen", schrijft psychiater Ralph Hoffman van de Yale University. "Het is alsof de strijkerssectie van het orkest plotseling besloot hun eigen muziek te spelen en alle anderen negeerde."
Gezonde mensen die nog nooit zoiets hebben meegemaakt maken vaak liever grappen over hallucinaties en wanen. Waarschijnlijk is dit onze defensieve reactie: het kan heel eng zijn om je voor te stellen dat de monoloog van iemand anders plotseling in het hoofd verschijnt, die niet kan worden onderbroken door een wilsinspanning.
Daarom is destigmatisering van geestesziekten een complex en ongelooflijk belangrijk sociaal proces. Cecilly McGaugh, een astrofysicus uit de VS, hield een toespraak op de TED-conferentie "I'm not a monster", waarin ze sprak over haar ziekte en hoe iemand met zo'n diagnose leeft.
In de wereld wordt gewerkt aan destigmatisering van geestesziekten door zeer verschillende specialisten. Het gaat niet alleen om politici, psychiaters en sociale diensten. Dus stelden Rafael D. de S. Silva, universitair hoofddocent computertechnologie aan de Universiteit van Zuid-Californië, en zijn collega's voor om de stigmatisering van patiënten met schizofrenie te bestrijden met behulp van ... augmented reality.
Gezonde mensen (de experimentele groep bestond uit medische studenten) werd gevraagd om een augmented reality-sessie te doorlopen. Ze kregen een audiovisuele simulatie te zien van hallucinaties bij schizofrenie. Bij het onderzoeken van vragenlijsten van deelnemers merkten de onderzoekers een significante vermindering van scepsis en meer empathie op voor het verhaal van een schizofrene patiënt dat hen voorafgaand aan de virtuele ervaring werd verteld.
Hoewel de aard van schizofrenie niet helemaal duidelijk is, is het duidelijk dat destigmatisering van psychiatrische patiënten een uiterst belangrijke maatschappelijke taak is. Immers, als je je niet schaamt om ziek te worden, dan zul je je ook niet schamen om je tot artsen te wenden voor hulp.