In 3551 waren dat er 2002 en in 1569 nog maar 2012. Het aantal geadopteerde kinderen in het buitenland is in 2012 verder gedaald, blijkt uit de laatste cijfers van de Quai d'Orsay. Na Cambodja, Laos, een nieuw land, de Mali besloot eind 2012 om internationale adopties blokkeren, waardoor de families wiens verzoeken aan de gang waren in diepe wanorde stortten. Gewapende conflicten, politieke instabiliteit maar ook natuurrampen, zoals in Haïti in 2010, hebben in veel landen geleid tot het stopzetten van adopties. Daarnaast zijn er nog andere factoren zoals: de economische ontwikkeling van de voormalige grote herkomstlanden. China, Brazilië en Rusland hebben de opkomst van een grote middenklasse gezien. De stijging van de levensstandaard van de bevolking gaat gepaard met een daling van de uitval. "Kinderbescherming wordt versterkt door het opzetten van structuren die moeders ondersteunen en voor verlaten kinderen zorgen", legt Chantal Cransac uit, vertegenwoordiger van het Franse adoptiebureau (AFA). Ze zijn zich er nu van bewust dat hun jeugd een troef is”. Nog een positief punt: verschillende landen zijn begonnen met een hervorming om adoptieprocedures beter te reguleren door te ratificeren het Haags Verdrag. Daarin wordt uitdrukkelijk bepaald dat kinderen met voorrang in hun gezin moeten worden opgevoed of in hun eigen land moeten worden geadopteerd. Mali heeft daarom een familiecode aangenomen die deze prioriteit stelt en heeft daarom besloten zich af te sluiten van internationale adopties.
Steeds meer veeleisende landen
De landen van herkomst stellen hun eigen criteria: leeftijd van adoptanten, levensstandaard, huwelijk, enz. Geconfronteerd met de toestroom van verzoeken, worden ze steeds selectiever. In China moeten adoptanten een diploma van niveau 4 (Bac) overleggen. Ook weigeren de autoriteiten een kind toe te vertrouwen aan ouders met onvoldoende inkomen, gezondheidsproblemen of zelfs overgewicht. Sinds september 2012 moeten mensen die in Rusland willen adopteren een opleiding van 80 uur volgen. Tot slot leggen sommige landen, zoals Burkina Faso of Cambodja, gewoonweg quota op. Resultaat : het aantal adoptiekinderen neemt af en de procedures worden langer. Ouders die bijvoorbeeld in 2006 een adoptiedossier in China hebben ingediend, zien hun project nu pas slagen. Momenteel moeten gezinnen die AFA doorlopen, zich beperken tot het verzenden van een dossier naar één land. De verenigingen als geheel keuren deze procedure af. “De adoptiesituatie is te kwetsbaar”, betreurt Hélène Marquié, voorzitter van de vereniging Cœur Adoption. Nieuws heeft ons geleerd dat een land van de ene op de andere dag kan sluiten, ouders moeten verschillende projecten aan de AFA kunnen toevertrouwen. “
Het profiel van kinderen is veranderd
Met de verlenging van de procedures is het profiel van kinderen die worden toevertrouwd aan interlandelijke adoptie veranderd. Landen geven nu de voorkeur aan adoptie op nationaal niveau, vooral degenen die het Haags Verdrag hebben geratificeerd. Het is logisch dat onderdanen kleine en gezonde kinderen adopteren. De kinderen die voor adoptie worden voorgesteld, zijn dan degenen die niet in hun eigen land zijn geadopteerd. Zij zijn "Met specifieke behoeften". Met andere woorden, meestal zijn ze ouder of zijn ze broers en zussen. Ze kunnen een handicap, psychische problemen of moeilijke verhalen. “10 jaar geleden, toen we postulanten ontmoetten, vertelden we hen dat het misschien wat tijd kost, maar dat de kans groot is dat hun project werkelijkheid wordt”, legt Nathalie Parent, voorzitter van Children and Adopted Families, uit. (EFA). Tegenwoordig is dat niet meer het geval, er zijn geen jonge en gezonde kinderen meer, zouden adoptanten moeten weten. “Om gezinnen die pleegzorg aanvragen voor te bereiden en te sensibiliseren, organiseert AFA sinds maart 2013 maandelijkse informatiebijeenkomsten over deze “verschillende” kinderen. Ook de verenigingen van adoptieouders willen asielzoekers waarschuwen voor deze nieuwe realiteit. "Onze rol is absoluut niet om hen te beïnvloeden, het is aan hen om te zien hoe ver ze bereid zijn te gaan", vervolgt Nathalie Parent. Iedereen heeft zijn eigen grenzen. Maar in ieder geval gaan we niet standaard richting een kind met specifieke behoeften. “