Hypogammaglobulonemie is een verlaging van het niveau van gammaglobulinen of immunoglobulinen, stoffen die een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem. Deze biologische anomalie kan te wijten zijn aan het gebruik van bepaalde medicijnen of aan verschillende pathologieën, waarvan sommige een snelle diagnose vereisen. 

Hypogammaglobulinemie wordt gedefinieerd door een gamma-globulinespiegel van minder dan 6 g / l op plasma-eiwitelektroforese (EPP). 

Gammaglobulinen, ook wel immunoglobulinen genoemd, zijn stoffen die door bloedcellen worden gemaakt. Ze spelen een zeer belangrijke rol in de afweer van het lichaam. Hypogammaglobumonemie leidt tot een min of meer ernstige vermindering van de immuunafweer. Het is raar.

Het onderzoek dat onder andere de bepaling van gamma-globulinen mogelijk maakt, is de elektroforese van serumeiwitten of plasma-eiwitten. Het wordt uitgevoerd bij verdenking van bepaalde ziekten of na abnormale resultaten tijdens de eerste onderzoeken. 

Dit onderzoek wordt voorgeschreven bij verdenking van een humorale immuundeficiëntie bij herhaalde infecties, vooral van de KNO- en bronchopulmonale sfeer of bij verslechtering van de algemene toestand, bij verdenking van multipel myeloom (symptomen: botpijn, bloedarmoede, frequente infecties…). 

Deze test kan ook worden gebruikt na abnormale resultaten die een toename of afname van serumeiwit, hoog urine-eiwit, hoog calciumgehalte in het bloed, een afwijking in het aantal rode bloedcellen of witte bloedcellen aantonen.

De elektroforese van serumeiwitten is het onderzoek dat het mogelijk maakt om de gammaglobulinen te meten. 

Deze routinematige biologietest (bloedmonster, meestal uit de elleboog) maakt de kwantitatieve benadering mogelijk van de verschillende eiwitcomponenten van het serum (albumine, alfa1- en alfa2-globulines, beta1- en beta2-globulines, gammaglobuline). 

De elektroforese van serumeiwitten is een eenvoudig onderzoek dat het mogelijk maakt om talrijke pathologieën op te sporen en eraan deel te nemen: ontstekingssyndromen, bepaalde kankers, fysiologische of voedingsstoornissen.

Het leidt tot de nodige aanvullende onderzoeken (immunofixatie en/of specifieke analyses van eiwitten, hematologische beoordeling, nier- of spijsverteringsonderzoek).

De ontdekking van hypogammaglobulonemie kan te wijten zijn aan het gebruik van geneesmiddelen (therapie met orale corticosteroïden, immunosuppressiva, anti-epileptica, tumorchemotherapie, enz.) of aan verschillende pathologieën. 

Aanvullende onderzoeken maken het mogelijk een diagnose te stellen wanneer de oorzaak van het medicijn is uitgesloten. 

Om pathologieën op te sporen die diagnostische noodgevallen zijn (lichte keten myeloom, lymfoom, chronische myeloïde leukemie), worden drie onderzoeken uitgevoerd: het zoeken naar een tumorsyndroom (lymfadenopathie, hepato-splenomegalie), de detectie van proteïnurie en een bloedbeeld.

Zodra deze diagnostische noodgevallen zijn uitgesloten, worden andere oorzaken van hypogammaglobulonemie genoemd: nefrotisch syndroom, exsudatieve enteropathieën. De oorzaken van exsudatieve enteropathieën kunnen chronische inflammatoire darmaandoeningen, coeliakie en solide spijsverteringstumoren of bepaalde lymfoïde hemopathieën zijn zoals lymfoom of primaire amyloïdose (LA, lichte keten amyloïdose van immunoglobulinen).

Meer zelden kan hypogammaglobulonemie worden veroorzaakt door humorale immuundeficiëntie.

Ernstige ondervoeding of het syndroom van Cushing kan ook de oorzaak zijn van hypogammaglobulonemie.

Aanvullende onderzoeken maken het mogelijk de diagnose te stellen (thoraco-abdominaal-bekkenscanner, bloedbeeld, ontstekingsopwerking, albuminemie, 24-uurs proteïnurie, gewichtsbepaling van immunoglobulinen en bloedimmunofixatie)

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak. 

Het kan een preventieve behandeling zijn bij mensen die lijden aan hypogammaglobulinemie: anti-pneumokokkenvaccinatie en andere vaccinaties, antibiotische profylaxe, substitutie in polyvalente immunoglobulinen.