Inhoud
We doen ons best om onze kinderen te laten opgroeien als vrolijke mensen, met vertrouwen in zichzelf en in de toekomst. Maar zijn we in staat om hen zo'n positieve houding ten opzichte van de wereld bij te brengen, als we zelf niet altijd de situatie onder controle hebben?
Een dergelijk vak komt niet voor in het schoolcurriculum. Zoals echter niemand thuis optimisme leert. "Ik vraag ouders vaak welke eigenschappen ze bij hun kinderen willen ontwikkelen, en ze hebben het nooit over optimisme gehad", zegt psycholoog en coach Marina Melia. - Waarom? Waarschijnlijk betekent dit woord naïviteit, een gebrek aan kritisch denken, een neiging om door een roze bril naar de wereld te kijken. Een levensbevestigende houding heft een nuchtere perceptie van de werkelijkheid niet op, maar draagt bij aan veerkracht bij moeilijkheden en een bereidheid om doelen te bereiken.
"Optimistisch denken is gebaseerd op zelfvertrouwen, het vermogen om voor elk probleem een oplossing te vinden en door te zetten", herinnert de positieve psycholoog Oleg Sychev zich. Maar kunnen ouders met een andere, pessimistische kijk op het leven dit kind iets leren?
Aan de ene kant leren kinderen onwillekeurig onze houding ten opzichte van de wereld, nemen ze houdingen, acties, emoties aan. Maar aan de andere kant, "een pessimist die de principes van positief denken onder de knie heeft, wordt hoogstwaarschijnlijk een "aangeleerde optimist", een evenwichtiger persoon, bestand tegen moeilijkheden en constructief", meent Oleg Sychev. De kansen om bij een kind een positieve houding ten opzichte van zichzelf en de wereld te creëren bij een psychisch competente ouder zijn dus groot.
1. Reageer op zijn behoeften
Een klein kind ontdekt de wereld. Hij stapt dapper uit de vertrouwde omgeving, probeert, snuffelt, raakt aan, zet de eerste stapjes. Hem laten experimenteren is belangrijk, maar niet genoeg. "Om ervoor te zorgen dat een kind kan genieten van onafhankelijke acties en zijn interesse in zoekopdrachten niet verliest, heeft hij ondersteuning van een volwassene nodig, een tijdige reactie op zijn behoeften", merkt Oleg Sychev op. "Anders raakt hij eraan gewend het ergste te verwachten, eerst van naaste mensen, en dan van de hele wereld."
Ondersteun zijn initiatieven, luister, beantwoord vragen en vergeet niet te delen wat jou gelukkig maakt - laat hem kennismaken met muziek, de natuur, lezen, laat hem doen wat hem interesseert. Laat hem groeien met de overtuiging dat het leven veel vreugde bereidt. Dit is voldoende om te streven naar de toekomst.
2. Behoud zijn geloof in succes
Een kind dat vaak met onoplosbare problemen wordt geconfronteerd, krijgt een ervaring van frustratie en hulpeloosheid, er komen hopeloze gedachten op: "Het lukt me nog steeds niet", "Het heeft geen zin om het zelfs maar te proberen", "Ik ben niet in staat", enz. Wat moeten ouders doen ? Herhaal eindeloos "Je bent klaar, je kunt"? "Het is logisch om een kind te prijzen en aan te moedigen wanneer de taak binnen zijn macht ligt, wanneer hij al dicht bij het resultaat is en hij gewoon doorzettingsvermogen mist", legt Oleg Sychev uit. "Maar als de moeilijkheden verband houden met een gebrek aan kennis en vaardigheden of een gebrek aan begrip van wat ze in hun acties moeten veranderen, is het nuttiger om niet op de schouder te kloppen, maar om voorzichtig te suggereren wat en hoe te doen, om hen helpen de vaardigheden/kennis onder de knie te krijgen die ze niet hebben.”
Moedig uw kind aan om het gevoel te krijgen dat elk probleem alleen kan worden opgelost (als u meer moeite doet, meer informatie vindt, een betere manier van handelen leert) of met de hulp van iemand anders. Herinner hem eraan dat het normaal is om ondersteuning te zoeken, veel taken kunnen alleen samen worden opgelost en anderen zullen hem graag helpen en over het algemeen iets samen doen - dat is geweldig!
3. Analyseer uw reacties
Merk je op wat je gewoonlijk tegen kinderen zegt in het geval van hun fouten en vergissingen? “Hun eigen perceptie hangt grotendeels af van onze reacties”, legt Marina Melia uit. Het kind struikelde en viel. Wat zal hij horen? De eerste optie: “Wat ben je onhandig! Alle kinderen zijn als kinderen, en deze zal zeker alle hobbels verzamelen. En de tweede: “Het is oké, het gebeurt! De weg is ruw, wees voorzichtig.”
Of een ander voorbeeld: een schooljongen bracht een tweeling. De eerste variant van de reactie: “Zo gaat het altijd met jou. Je lijkt er helemaal geen verstand van te hebben." En de tweede: “Je hebt je waarschijnlijk niet goed voorbereid. De volgende keer moet je meer aandacht besteden aan het oplossen van voorbeelden.
“In het eerste geval gaan we ervan uit dat alles altijd slecht uitpakt voor een kind en “wat je ook doet, het heeft geen zin”, legt de expert uit. – En in de tweede laten we hem weten dat een slechte ervaring hem zal helpen om in de toekomst met moeilijkheden om te gaan. Positieve boodschap van ouders: "We weten hoe we dit moeten oplossen, we deinzen niet terug, we zoeken naar opties en we zullen een goed resultaat behalen."
4. Ontwikkel de gewoonte van doorzettingsvermogen
Een veelvoorkomend geval: een kind dat nog maar net een mislukking heeft meegemaakt, stopt met waar hij aan begonnen is. Hoe leer je hem om fouten niet te dramatiseren? "Vraag hem wat volgens hem de oorzaak van de moeilijkheden is", stelt Oleg Sychev voor. "Help hem te ontdekken dat het niet zozeer om kunnen gaat, maar om het feit dat zo'n taak meer inspanning, meer kennis en vaardigheden vereist die je kunt verwerven als je niet opgeeft en naar het doel streeft."
Het benadrukken van de rol van inspanning en doorzettingsvermogen is vooral belangrijk. “Het belangrijkste is om niet op te geven! Lukt het nu niet, dan komt het later wel goed, als je erachter komt / iets leert wat je nodig hebt / iemand vindt die je kan helpen.” Niet zozeer het behalen van het resultaat verdient lof, maar de inzet: “You are great! Zo hard gewerkt, veel geleerd tijdens het oplossen van dit probleem! En een welverdiend resultaat!” Lof als deze versterkt het idee dat doorzettingsvermogen elk probleem zal oplossen.
"Bij het bespreken van de oorzaken van problemen, vermijd negatieve vergelijkingen met andere mensen", herinnert de psycholoog zich. Als je van je dochter hoort dat ze 'niet zo goed tekent als Masha', zeg dan dat we allemaal van elkaar verschillen in capaciteiten en vaardigheden, dus het heeft geen zin om onszelf met anderen te vergelijken. Het enige echt belangrijke verschil dat uiteindelijk tot resultaat leidt, is hoeveel moeite en doorzettingsvermogen iemand steekt in het bereiken van doelen.
5. Faciliteer zijn communicatie in een veilige omgeving
Kinderen die pessimistisch zijn, zijn misschien wat minder sociaal en terughoudender in relaties met anderen vanwege hun negatieve verwachtingen en gevoeligheid voor afwijzing. Soms lijkt het op verlegenheid. "Een verlegen kind dat communicatieproblemen ervaart, kan profiteren van elke ervaring die zijn positieve verwachtingen versterkt", zegt Oleg Sychev.
Allereerst moeten ouders zelf negatieve beoordelingen vermijden en vaker met hem zijn prestaties herinneren, zelfs bescheiden. En daarnaast is het wenselijk om communicatiesituaties te plannen in een veilige omgeving waar het kind wordt geaccepteerd en gerespecteerd, waar hij zich competent voelt. Dit kan communicatie zijn met jongere kinderen of lessen in zijn favoriete kring, waar hij veel slaagt. In zo'n comfortabele omgeving is het kind minder bang voor kritiek en veroordeling van anderen, krijgt het meer positieve emoties en raakt het eraan gewend om met belangstelling en hoop naar de wereld te kijken.