Wanneer we nieuwe informatie proberen te onthouden, denken we meestal dat hoe meer werk we erin steken, hoe beter het resultaat zal zijn. Wat echter echt nodig is voor een goed resultaat, is af en toe niets doen. Letterlijk! Dim de lichten, leun achterover en geniet van 10-15 minuten ontspanning. U zult merken dat uw geheugen van de informatie die u zojuist hebt geleerd veel beter is dan wanneer u die korte tijd productiever zou proberen te gebruiken.
Dit betekent natuurlijk niet dat u minder tijd hoeft te besteden aan het onthouden van informatie, maar onderzoek wijst uit dat u tijdens pauzes moet streven naar "minimale interferentie" - waarbij u opzettelijk alle activiteiten vermijdt die het delicate proces van geheugenvorming kunnen verstoren. U hoeft geen zaken te doen, e-mail te checken of door de feed op sociale netwerken te bladeren. Geef je hersenen een kans om volledig opnieuw op te starten zonder afleiding.
Het lijkt de perfecte geheugentechniek voor studenten, maar deze ontdekking kan ook verlichting brengen voor mensen met geheugenverlies en sommige vormen van dementie, en biedt nieuwe manieren om verborgen, voorheen niet-herkende leer- en geheugencapaciteiten vrij te maken.
De voordelen van stille rust voor het onthouden van informatie werden voor het eerst gedocumenteerd in 1900 door de Duitse psycholoog Georg Elias Müller en zijn student Alfons Pilzecker. In een van hun geheugenconsolidatiesessies vroegen Müller en Pilzecker hun deelnemers eerst om een lijst met onzinnige lettergrepen te leren. Na een korte memorisatietijd kreeg de helft van de groep onmiddellijk de tweede lijst, terwijl de rest een pauze van zes minuten kreeg voordat ze verder gingen.
Toen ze anderhalf uur later werden getest, lieten de twee groepen opvallend verschillende resultaten zien. De deelnemers die een pauze kregen, herinnerden zich bijna 50% van hun lijst, vergeleken met een gemiddelde van 28% voor de groep die geen tijd had om te rusten en te resetten. Deze resultaten gaven aan dat ons geheugen na het leren van nieuwe informatie bijzonder kwetsbaar is, waardoor het gevoeliger is voor interferentie van nieuwe informatie.
Hoewel andere onderzoekers deze ontdekking af en toe opnieuw hebben bekeken, was het pas in het begin van de jaren 2000 dat er meer bekend werd over de mogelijkheden van het geheugen dankzij baanbrekend onderzoek door Sergio Della Sala van de Universiteit van Edinburgh en Nelson Cowan van de Universiteit van Missouri.
De onderzoekers wilden zien of deze techniek het geheugen kan verbeteren van mensen die neurologische schade hebben opgelopen, zoals een beroerte. Net als bij het onderzoek van Mueller en Pilzeker, gaven ze hun deelnemers lijsten van 15 woorden en testten ze na 10 minuten. Sommige deelnemers kregen na het onthouden van de woorden standaard cognitieve tests aangeboden; de rest van de deelnemers werd gevraagd in een verduisterde kamer te gaan liggen, maar niet in slaap te vallen.
De resultaten waren verbluffend. Hoewel de techniek de twee ernstigste amnesiepatiënten niet hielp, konden anderen drie keer zoveel woorden onthouden als gewoonlijk - tot 49% in plaats van de eerste 14% - bijna als gezonde mensen zonder neurologische schade.
De resultaten van de volgende onderzoeken waren nog indrukwekkender. De deelnemers werd gevraagd om na een uur naar het verhaal te luisteren en gerelateerde vragen te beantwoorden. Deelnemers die geen kans kregen om te rusten, konden zich slechts 7% van de feiten uit het verhaal herinneren; degenen die een rust hadden, herinnerden zich tot 79%.
Della Sala en een voormalige student van Cowan aan de Heriot-Watt University hebben verschillende vervolgonderzoeken uitgevoerd die eerdere bevindingen bevestigden. Het bleek dat deze korte rustperiodes ook ons ruimtelijk geheugen kunnen verbeteren - ze hielpen deelnemers bijvoorbeeld de locatie van verschillende oriëntatiepunten in een virtual reality-omgeving te onthouden. Belangrijk is dat dit voordeel een week na de eerste trainingsuitdaging aanhoudt en zowel jong als oud ten goede lijkt te komen.
In elk geval vroegen de onderzoekers de deelnemers eenvoudig om in een geïsoleerde, donkere kamer te zitten, vrij van mobiele telefoons of andere dergelijke afleiding. "We hebben ze geen specifieke instructies gegeven over wat ze wel of niet moesten doen tijdens hun vakantie", zegt Dewar. "Maar de vragenlijsten die aan het einde van onze experimenten zijn ingevuld, laten zien dat de meeste mensen hun geest gewoon laten ontspannen."
Om het effect van ontspanning te laten werken, moeten we ons echter niet inspannen met onnodige gedachten. In één onderzoek werd de deelnemers bijvoorbeeld gevraagd zich een gebeurtenis uit het verleden of de toekomst voor te stellen tijdens hun pauze, waardoor hun geheugen van recent geleerd materiaal leek te verminderen.
Het is mogelijk dat de hersenen elke mogelijke uitvaltijd gebruiken om de gegevens die ze recentelijk hebben geleerd te versterken, en het verminderen van extra stimulatie gedurende deze tijd kan dit proces gemakkelijker maken. Blijkbaar kan neurologische schade de hersenen bijzonder kwetsbaar maken voor interventies na het leren van nieuwe informatie, dus de pauze-techniek is vooral effectief geweest voor overlevenden van een beroerte en mensen met de ziekte van Alzheimer.
Onderzoekers zijn het erover eens dat het nemen van pauzes om nieuwe informatie te leren zowel mensen kan helpen die neurologische schade hebben opgelopen als degenen die grote informatielagen moeten onthouden.
In een tijd van informatie-overload is het de moeite waard eraan te denken dat onze smartphones niet het enige zijn dat regelmatig moet worden opgeladen. Onze geest werkt op dezelfde manier.