Inhoud
We waarderen vrijheid net zoveel als we er bang voor zijn. Maar waar bestaat het uit? In de afwijzing van verboden en vooroordelen, het vermogen om te doen wat je wilt? Gaat het om een carrièreswitch op je vijftigste of een wereldtournee zonder geld? En is er iets gemeenschappelijks tussen de vrijheid waar een vrijgezel over opschept en die waar een politicus om verheerlijkt?
Sommigen van ons vinden dat er te veel vrijheid is: ze keuren homohuwelijken in Europa of tv-projecten zoals Dom-2 niet goed. Anderen daarentegen zijn verontwaardigd over de mogelijke beperking van de vrijheid van pers, meningsuiting en vergadering. Dit betekent dat er in het meervoud 'vrijheden' zijn, die verwijzen naar onze rechten, en 'vrijheid' in filosofische zin: het vermogen om onafhankelijk te handelen, keuzes te maken, voor zichzelf te beslissen.
En wat krijg ik hiervoor?
Psychologen hebben hun eigen visie: ze associëren vrijheid met ons handelen, en niet met onszelf. "Veel mensen denken dat vrij zijn betekent vrij zijn om te doen wat je wilt, en niet vrij zijn betekent gedwongen worden te doen wat je niet wilt", zegt gezinspsychotherapeut Tatyana Fadeeva. – Daarom voelen 'witteboordenwerkers' zich vaak niet vrij: ze zitten het hele jaar op kantoor, maar ik wil graag naar de rivier, gaan vissen, naar Hawaï.
En gepensioneerden praten juist over vrijheid – van zorgen met kleine kinderen, gaan werken, enzovoort. Nu kun je leven zoals je wilt, ze verheugen zich, alleen de gezondheid laat het niet toe ... Maar naar mijn mening kunnen alleen die acties echt vrij worden genoemd, waarvoor we bereid zijn verantwoordelijkheid te dragen.
Dat wil zeggen, de hele nacht gitaar spelen en plezier maken, terwijl het hele huis slaapt, is nog geen vrijheid. Maar als we er tegelijkertijd klaar voor zijn dat boze buren of de politie elk moment kunnen komen aanrennen, is dat vrijheid.
HISTORISCH MOMENT
Het idee dat vrijheid een waarde kan zijn, is ontstaan in de humanistische filosofie van de XNUMXe eeuw. In het bijzonder schreef Michel Montaigne uitgebreid over de menselijke waardigheid en de fundamentele rechten van het individu. In een samenleving van het lot, waar iedereen wordt opgeroepen om in de voetsporen van hun voorouders te treden en in hun klasse te blijven, waar de zoon van een boer onvermijdelijk een boer wordt, waar de familiewinkel van generatie op generatie wordt doorgegeven, waar ouders toekomstige echtgenoten voor hun kinderen kiezen, de kwestie van vrijheid is secundair.
Het houdt op zo te zijn wanneer mensen zichzelf als individuen gaan beschouwen. Vrijheid kwam een eeuw later op de voorgrond dankzij de filosofie van de Verlichting. Denkers als Kant, Spinoza, Voltaire, Diderot, Montesquieu en de markies de Sade (die 27 jaar in de gevangenis en in een gekkenhuis heeft doorgebracht) stelden zich tot taak de menselijke geest te bevrijden van obscurantisme, bijgeloof en de boeien van religie.
Toen werd het voor het eerst mogelijk om de mensheid voor te stellen met een vrije wil, bevrijd van de last van traditie.
Hoe is het op onze manier?
"Het is noodzakelijk om je bewust te zijn van de beperkingen die in het leven bestaan", zegt Gestalttherapeut Maria Gasparyan. – Als we de verboden negeren, duidt dit op de psychologische onvolwassenheid van het individu. Vrijheid is voor psychisch volwassen mensen. Kinderen weten niet hoe ze met vrijheid moeten omgaan.
Hoe jonger het kind, hoe minder vrijheid en verantwoordelijkheid hij heeft. Met andere woorden, "mijn vrijheid eindigt waar de vrijheid van een ander begint." En het moet niet worden verward met toegeeflijkheid en willekeur. Het blijkt dat verantwoordelijkheid een noodzakelijke voorwaarde is voor vrijheid.
Maar dat klinkt in de Russische oren vreemd in de oren... In onze cultuur staat vrijheid synoniem voor vrije wil, een spontane impuls, en helemaal niet met verantwoordelijkheid of noodzaak. "Een Russisch persoon loopt weg van elke controle, vecht tegen alle beperkingen", merkt Tatyana Fadeeva op. “En hij verwijst naar zelfbeperkingen als “zware boeien” als die van buitenaf worden opgelegd.”
Een Russisch persoon loopt weg van elke controle, vecht tegen alle beperkingen.
Vreemd genoeg zijn de begrippen vrijheid en wil – wil in de zin dat je kunt doen wat je wilt en je krijgt er niets voor – vanuit het oogpunt van psychologen helemaal niet met elkaar verbonden. "Ze lijken uit verschillende opera's te komen", zegt Maria Gasparyan. "De echte manifestaties van vrijheid zijn om keuzes te maken, beperkingen te accepteren, verantwoordelijk te zijn voor acties en daden, je bewust te zijn van de gevolgen van je keuze."
Breken - niet bouwen
Als we mentaal terugkeren naar onze 12-19 jaar, zullen we ons zeker herinneren hoe hartstochtelijk we in die tijd naar onafhankelijkheid verlangden, ook al was het bijna niet uiterlijk gemanifesteerd. En de meeste tieners protesteren, vernietigen, breken alles op hun pad om zichzelf te bevrijden van de invloed van hun ouders.
"En dan begint het meest interessante", zegt Maria Gasparyan. – Een tiener is op zoek naar zichzelf, tast naar wat dicht bij hem is, wat niet dichtbij is, ontwikkelt zijn eigen waardensysteem. Hij zal sommige ouderlijke waarden aannemen, sommige afwijzen. In een slecht scenario, bijvoorbeeld, als mama en papa het scheidingsproces verstoren, kan hun kind vast komen te zitten in een tieneropstand. En voor hem wordt het idee van bevrijding superbelangrijk.
Waarvoor en waarvan, is niet duidelijk. Alsof protest omwille van protest het belangrijkste wordt, en niet het streven naar de eigen dromen. Het kan een leven lang doorgaan.” En met een goede ontwikkeling van evenementen zal de tiener tot zijn eigen doelen en verlangens komen. Begin te begrijpen waar je naar moet streven.
Plaats voor prestatie
In hoeverre is onze vrijheid afhankelijk van de omgeving? Hierover nadenkend schreef de Franse schrijver en existentieel filosoof Jean-Paul Sartre ooit schokkende woorden in het artikel “The Republic of Silence”: “We zijn nog nooit zo vrij geweest als tijdens de bezetting.” de beweging had het gewicht van een verplichting.” We kunnen weerstand bieden, rebelleren of zwijgen. Er was niemand om ons de weg te wijzen.”
Sartre moedigt iedereen aan om zichzelf de vraag te stellen: “Hoe kan ik meer leven in overeenstemming met wie ik ben?” Feit is dat de eerste poging die gedaan moet worden om actieve actoren in het leven te worden, is om uit de positie van het slachtoffer te komen. Ieder van ons is potentieel vrij om te kiezen wat goed voor hem is, wat slecht. Onze ergste vijand zijn wijzelf.
Door tegen onszelf te herhalen "zo zou het moeten zijn", "je zou moeten", zoals onze ouders misschien hebben gezegd, en ons te schande maken omdat we hun verwachtingen hebben bedrogen, staan we onszelf niet toe onze ware mogelijkheden te ontdekken. We zijn niet verantwoordelijk voor de wonden die we in de kindertijd hebben opgelopen en waarvan de traumatische herinnering ons gevangen houdt, maar we zijn verantwoordelijk voor de gedachten en beelden die in ons verschijnen wanneer we ons ze herinneren.
En alleen door onszelf ervan te bevrijden, kunnen we ons leven leiden met waardigheid en geluk. Een ranch bouwen in Amerika? Een restaurant openen in Thailand? Naar Antarctica reizen? Waarom luister je niet naar je dromen? Onze verlangens geven aanleiding tot drijvende gedachten die ons vaak de kracht geven om te bereiken wat anderen denken dat onmogelijk is.
Dit betekent niet dat het leven gemakkelijk is. Voor een jonge moeder die alleen kinderen opvoedt, is het soms een hele prestatie om gewoon een avond voor zichzelf vrij te maken om naar yogales te gaan. Maar onze verlangens en het plezier dat ze brengen, geven ons kracht.
3 stappen naar je "ik"
Drie meditaties aangeboden door Gestalttherapeut Maria Gasparyan helpen om tot rust te komen en dichter bij jezelf te komen.
“Glad meer”
Oefening is vooral effectief voor het verminderen van verhoogde emotionaliteit. Stel je voor je geestesoog een absoluut stille, windstille uitgestrektheid van het meer voor. Het oppervlak is volkomen kalm, sereen, glad en weerspiegelt de prachtige oevers van het stuwmeer. Het water is spiegelachtig, schoon en gelijkmatig. Het weerspiegelt de blauwe lucht, sneeuwwitte wolken en hoge bomen. Je bewondert gewoon het oppervlak van dit meer en stemt je af op zijn kalmte en sereniteit.
Doe de oefening 5-10 minuten, je kunt de afbeelding beschrijven en mentaal alles opsommen wat erin aanwezig is.
"Borstels"
Dit is een oude oosterse manier van focussen en het elimineren van storende gedachten. Neem de rozenkrans en draai hem langzaam om, terwijl je je volledig op deze activiteit concentreert en je aandacht alleen op het proces zelf richt.
Luister naar hoe je vingers de kralen aanraken en dompel jezelf onder in de sensaties en bereik maximaal bewustzijn. Als er geen rozenkransen zijn, kunt u ze vervangen door met uw duimen te scrollen. Kruis je vingers samen, zoals veel mensen in gedachten doen, en rol je duimen terwijl je je volledig concentreert op deze actie.
"Vaarwel tiran"
Wat voor mensen maken je Innerlijk Kind bang? Hebben ze macht over je, kijk je tegen ze op of voelen ze je zwak? Stel je voor dat een van hen voor je staat. Hoe voel je je tegenover hem? Wat zijn de sensaties in het lichaam? Wat voel je over jezelf? Hoe zit het met je energie? Hoe communiceer je met deze persoon? Veroordeel je jezelf en probeer je jezelf te veranderen?
Identificeer nu de belangrijkste persoon in uw leven over wie u uw eigen superioriteit voelt. Stel je voor dat je voor hem staat, stel dezelfde vragen. Vergelijk antwoorden. Maak een conclusie.