Als algemeen concept is houding niet gemakkelijk te definiëren. Het kan verwijzen naar de uitlijning van lichaamsdelen. Eén definitie beschouwt "goede houding" als een houding waarbij er een afweging is tussen het minimaliseren van de belasting van de gewrichten en het minimaliseren van spierarbeid. Al deze definities missen de realiteit van tijd en beweging.
We houden het lichaam zelden heel lang stil, dus de houding moet een dynamische dimensie hebben. In onze yogabeoefening houden we echter vaak één houding een minuut of langer vast voordat we loslaten en naar een andere statische positie gaan. Voor elke houding is een voorgeschreven houding, maar het is niet mogelijk om voor elke houding de ideale houding te bepalen. Er is geen statisch ideaal dat bij elk lichaam past.
berghouding
Beschouw iemand die in Tadasana staat (berghouding). Let op de symmetrie van de linker- en rechterkant - dit is een zogenaamd ideale houding met een rechte ruggengraat, gelijke lengte voor de linker- en rechterbenen en voor de linker- en rechterarmen, en gelijke hoogte voor elke heup en elke schouder. Het zwaartepunt, een lijn waar aan beide zijden evenveel gewicht rust, valt vanuit het midden van het achterhoofd, langs de ruggengraat en tussen de benen en voeten, en verdeelt het lichaam in twee gelijke, symmetrische helften. Van voren gezien loopt het zwaartepunt tussen de ogen, het midden van de neus en de kin, door het processus xiphoidea, de navel en tussen de twee benen. Niemand is perfect symmetrisch en veel mensen hebben een gebogen ruggengraat, een aandoening die scoliose wordt genoemd.
Als we in een berghouding staan en de "perfecte houding" vasthouden zoals in de militaire "at attentie" houding, verbruiken we 30% meer spierenergie dan wanneer we rechtop staan, maar ontspannen. Als we dit weten, kunnen we de waarde in twijfel trekken van het imiteren van een strikte, strijdbare lichaamshouding in onze yogabeoefening. In ieder geval zullen individuele veranderingen in de gewichtsverdeling over het lichaam afwijkingen van deze geïdealiseerde standaard berghouding vereisen. Als de heupen zwaarder zijn, als de borstkas groter is, als de buik groter is, als het hoofd constant naar voren wordt gekanteld, als de knieën pijnlijk artritis zijn, als het midden van de enkels zich voor de hiel bevindt, of voor een van de de vele andere opties, zal de rest van het lichaam zich van het geïdealiseerde zwaartepunt moeten verwijderen om je evenwicht te bewaren. Het zwaartepunt moet verschuiven om overeen te komen met de realiteit van het lichaam. Dit alles is nog ingewikkelder als het lichaam in beweging is. En we zwaaien allemaal een beetje of veel als we staan, dus het zwaartepunt is constant in beweging en ons zenuwstelsel en onze spieren passen zich constant aan.
Natuurlijk, hoewel er niet één houding is die altijd voor elk lichaam of één lichaam werkt, zijn er veel houdingen die problemen kunnen veroorzaken! Waar een 'slechte' houding voorkomt, is dat vaak omdat de houding dag in dag uit vele uren statisch wordt vastgehouden, meestal in een werkomgeving. Het is erg moeilijk om je gewoontehouding te veranderen. Het kost veel oefening en tijd. Als de oorzaak van een slechte houding in de spieren ligt, kan dit worden verholpen door te sporten. Als de oorzaak in het skelet ligt, zijn de veranderingen zeer zeldzaam. Yoga en andere manuele en fysieke therapieën zullen de vorm van onze botten niet veranderen. Dit betekent niet dat niemand baat heeft bij het verbeteren van hun houding - het betekent dat het moeilijk is om dit te doen.
In plaats van onze houding te vergelijken met een esthetisch ideaal, is het beter om te werken aan een functionele houding die van moment tot moment en van beweging naar beweging verandert. Houding moet, net als uitlijning, beweging dienen, niet andersom. We bewegen niet om de perfecte pose te krijgen. De houding of uitlijning die we zoeken, moet er een zijn die ons in staat stelt om met zo min mogelijk inspanning te bewegen.
We hebben een goede houding geïdentificeerd. Laten we nu een slechte houding definiëren: elk gewoontepatroon dat het lichaam onder constante en onnodige stress plaatst. Met andere woorden, elke houding die oncomfortabel is, is waarschijnlijk een slechte houding. Verander het. Maar zoek niet naar een perfecte houding, want als je die lang volhoudt, wordt elke houding ongezond.
De mythe van het statische ideaal
Veel yogabeoefenaars zijn op zoek naar de "perfecte" berghouding en verwachten deze van veel yogaleraren - en dit is een illusie. Berghouding is een korte maar statische houding die we doorgeven op weg naar een andere houding, niet een houding die enkele minuten achter elkaar moet worden vastgehouden. In het leger wordt soldaten geleerd om vele uren in deze houding de wacht te houden, niet omdat het een gezonde houding is om te handhaven, maar om discipline, uithoudingsvermogen en onderwerping te versterken. Dit is niet in lijn met de doelen van de meeste yogi's van de 21e eeuw.
Het lichaam is bedoeld om te bewegen. Beweging is leven! Doen alsof er maar één juiste houding is die lang moet of kan worden volgehouden, is gewoon verkeerd. Paul Grilli noemde het "de mythe van het statische ideaal". Stel je voor dat je de hele dag moet rondlopen met een stevige, rechtopstaande houding zoals een berghouding: borst altijd omhoog, armen opzij, schouders naar beneden en naar achteren, je blik constant horizontaal, hoofd stil. Dit zou onhandig en inefficiënt zijn. Het hoofd is om te bewegen, de armen zijn om te zwaaien, de ruggengraat is om te buigen. Het lichaam is dynamisch, het verandert – en onze houdingen moeten ook dynamisch zijn.
Er is geen vooraf bepaalde, ideale vorm voor een berghouding of een andere yoga-asana. Er kunnen poses zijn die absoluut niet voor jou werken. Maar wat voor jou een slechte houding is, hoeft voor iemand anders geen probleem te zijn. Er is misschien een functie die het beste bij je past, gezien je unieke biologie en achtergrond, evenals het tijdstip van de dag, wat je die dag nog meer hebt gedaan, wat je bedoelingen zijn en hoe lang je in die positie moet blijven. Maar wat die ideale houding ook is, het zal niet lang je optimale houding zijn. We moeten verhuizen. Zelfs als we slapen, bewegen we.
Er is een fout in veel ergonomische ontwerpen die uitsluitend gericht zijn op comfort en het idee dat we een "juiste houding" moeten hebben om gezond te blijven - deze ontwerpen en ideeën negeren de realiteit waarin mensen zich moeten bewegen. Zo is het zoeken naar een stoelontwerp dat comfortabel is voor elk lichaam en voor altijd, een domme zoektocht. Menselijke vormen zijn te divers om één stoelontwerp voor iedereen geschikt te maken. Nog problematischer is dat de meeste stoelen zijn ontworpen om beweging te beperken. We kunnen heel comfortabel zitten in een goede, dure, ergonomische stoel voor 5 minuten, misschien 10, maar na 20 minuten, zelfs in de beste stoel ter wereld, zal het ons pijn doen om te bewegen. Als deze dure stoel geen beweging toelaat, ontstaat er lijden.
De oefening haalt de student opzettelijk uit zijn comfortzone, maar de houdingen worden niet als perfect geïdealiseerd. Het is oké om te friemelen! In de meditatiebeoefening wordt beweging rusteloosheid genoemd. Op scholen, op de werkplek en in yogastudio's wordt angst afgekeurd. Deze houding negeert de behoefte van het lichaam om te bewegen. Dit betekent niet dat een tijdje stilzitten niet waardevol kan zijn. In termen van mindfulness of discipline zijn er misschien goede bedoelingen voor stilte, maar die intenties omvatten niet het optimaliseren van fysiek comfort. Het is prima om jezelf uit te dagen om vijf minuten of langer in een ongemakkelijke positie te blijven om bewustzijn en aanwezigheid te ontwikkelen (totdat het ongemak in pijn verandert), maar beweer niet dat de gekozen positie de ideale positie is. Houding is slechts een hulpmiddel om je intentie te bereiken. Inderdaad, de stijl van yoga die bekend staat als Yin yoga vereist dat de houdingen vele minuten worden aangehouden. De oefening duwt de student opzettelijk uit hun comfortzone, maar de houdingen worden niet als perfect geïdealiseerd - het zijn gewoon hulpmiddelen om gezonde stress in de weefsels van het lichaam te creëren.
De ideale zithouding is er niet een met een rechte laadstok van de wervelkolom, en het is niet gerelateerd aan de exacte hoeveelheid lumbale kromming, of de hoogte van de stoel boven de vloer, of de positie van de voeten op de grond. De ideale zithouding is dynamisch. We kunnen een tijdje rechtop zitten met een lichte extensie van de onderrug, met onze voeten op de grond, maar na vijf minuten kan de ideale positie zijn om onderuit te zakken, een lichte buiging in de wervelkolom toe te staan, en dan weer van houding te veranderen en misschien met gekruiste benen op de stoel zitten. Een paar uur slungelig zijn kan voor de meeste mensen ongezond zijn, maar een paar minuten slungelig zijn kan heel gezond zijn, afhankelijk van eerdere spinale stress. Of je nu staat, zit of in een andere houding zit, je ideale houding verandert altijd.