Voor de meesten van ons is het ongemak van quarantaine beperkt tot verveling en het onvermogen om een normaal leven te leiden. Voor velen kan huisarrest echter veel ernstiger gevolgen hebben. De meeste landen die een paar weken geleden in strikte quarantaine zijn gegaan, melden een nieuwe epidemie die zich parallel aan COVID-19 ontwikkelt, namelijk de epidemie van huiselijk geweld.
Ondanks alle nationale verschillen zijn de statistieken over dit onderwerp in alle getroffen landen verrassend uniform. Zo is in Frankrijk sinds de aankondiging van de quarantaine het aantal telefoontjes naar de politie in verband met huiselijk geweld met ongeveer 30% gestegen. In Spanje waren er 18% meer oproepen naar de meldpunten voor vrouwen. In Australië meldt Google een toename van zoekopdrachten naar organisaties die slachtoffers van geweld helpen. In China, in regio's die onder strikte quarantaine stonden, verdrievoudigde het aantal gedetecteerde gevallen van huiselijk geweld in februari-maart1.
En niet alleen vrouwen lijden aan de nieuwe epidemie. Voor veel kansarme kinderen, voor wie school de enige veilige plek was, is quarantaine ook een persoonlijke tragedie geweest. Lichamelijke mishandeling, constant vechten, verwaarlozing van basisbehoeften, niet-leren zijn een realiteit geworden voor te veel kinderen in verschillende landen.
In Zweden is het aantal oproepen naar de hotline voor kinderen en adolescenten bijvoorbeeld meer dan verdubbeld tijdens de maatregelen tegen het coronavirus.2. Laten we ouderen niet vergeten: geweld tegen hen (vaak door mensen die voor hen zorgen) is een veel voorkomend probleem in landen met een slecht ontwikkeld sociaal systeem, en deze gegevens halen zelden de officiële statistieken.
Over huiselijk geweld gesproken, het is belangrijk om te onthouden dat het zowel directe fysieke agressie en zelfs levensbedreiging kan zijn, als psychisch, seksueel en financieel geweld. Bijvoorbeeld beledigingen en vernedering, controle van sociale banden en het beperken van contacten met familie en vrienden, het opleggen van strikte gedragsregels en straffen voor het niet naleven ervan, het negeren van basisbehoeften (bijvoorbeeld in voedsel of medicijnen), het beroven van geld, dwang tot seksuele praktijken, bedreigingen van adres van huisdieren of kinderen met het doel het slachtoffer te manipuleren of vast te houden.
Isolatie in een besloten ruimte creëert een gevoel van straffeloosheid bij de dader
Huiselijk geweld kent vele gezichten en de gevolgen zijn niet altijd met het blote oog zichtbaar, zoals blauwe plekken en botbreuken. En de toename van de manifestatie van al deze vormen van geweld is wat we nu zien.
Wat leidde tot zo'n grootschalige golf van agressie? Er is hier niet één antwoord, omdat we het hebben over een combinatie van vele factoren. Enerzijds legt de pandemie, zoals elke crisis, de pijnpunten van de samenleving bloot, maakt zichtbaar wat er altijd in zat.
Huiselijk geweld kwam niet uit het niets - het was er altijd, alleen in vredestijd was het gemakkelijker om het te verbergen voor nieuwsgierige blikken, het was gemakkelijker om het te verdragen, het was gemakkelijker om het niet op te merken. Veel vrouwen en kinderen hebben lange tijd in de hel geleefd, het enige verschil is dat ze kleine vensters van vrijheid hadden om te overleven - werk, school, vrienden.
Met de introductie van quarantaine zijn de levensomstandigheden drastisch veranderd. Sociaal isolement en het fysieke onvermogen om de ruimte te verlaten waar je gevaar loopt, leidden tot een snelle escalatie van het probleem.
Isolatie in een besloten ruimte geeft aanleiding tot een gevoel van straffeloosheid bij de verkrachter: het slachtoffer kan nergens heen, het is makkelijker om haar onder controle te houden, niemand ziet haar blauwe plekken en ze heeft niemand om hulp te vragen. Bovendien verliezen de partners de mogelijkheid om een pauze van elkaar te nemen, om af te koelen - wat geen excuus kan zijn voor geweld, maar zeker een van de factoren wordt die het uitlokken.
Een andere belangrijke factor is alcohol, waarvan de consumptie ook aanzienlijk is toegenomen door de invoering van beperkende maatregelen. En het is geen geheim dat overmatig drinken altijd leidt tot escalatie van conflicten. Bovendien leiden hoge niveaus van stress en spanning volgens onderzoek ook tot een toename van de neiging tot agressie en geweld. Dat is de reden waarom, in tijden van economische en sociale crises, steeds meer mensen hun stress, onzekerheid en angst beginnen af te reageren op dierbaren.
Geconfronteerd met deze epidemie van geweld, zijn de meeste Europese landen begonnen met het invoeren van een verscheidenheid aan anticrisismaatregelen. In Frankrijk hebben ze bijvoorbeeld een extra hotline geopend voor slachtoffers van geweld en een systeem van codewoorden ontwikkeld waarmee slachtoffers hulp kunnen vragen bij een apotheek, een van de weinige plaatsen waar de meeste mensen toegang hebben tot3. De Franse regering heeft ook geïnvesteerd in het huren van enkele duizenden hotelkamers voor vrouwen en kinderen die niet veilig thuis kunnen blijven.
De Zweedse overheid heeft ook fondsen gebruikt om organisaties te ondersteunen die slachtoffers van geweld helpen en heeft in samenwerking met een grote hotelketen overvolle opvangplaatsen voorzien van nieuwe plaatsen.4 .
En deze maatregelen zijn natuurlijk lovenswaardig, maar ze lijken meer op het blussen van een bosbrand met een tiental kleine brandblussers. Een vrouw die, in een nachtjapon, met kleine kinderen naar een opvanghotel is gevlucht, terwijl haar dader thuis blijft wonen alsof er niets is gebeurd, is beter dan een vermoorde vrouw, maar veel erger dan een aanvankelijk sociaal beschermd persoon.
Slachtoffers van huiselijk geweld zijn geen abstracte vrouwen die geen familie van ons zijn
De huidige crisis heeft ons de ware omvang van het probleem laten zien en helaas zal het niet mogelijk zijn om het op te lossen met eenmalige niet-systemische maatregelen. Aangezien huiselijk geweld in meer dan 90% van de gevallen het geweld van mannen tegen vrouwen is, ligt de sleutel tot het oplossen van dit probleem in het structurele, systematische werk om gelijkheid in de samenleving te bevorderen en vrouwenrechten te beschermen. Alleen een combinatie van dergelijk werk met adequate wetgeving en een rechtshandhavingssysteem dat verkrachters effectief bestraft, kan vrouwen en kinderen beschermen, wier leven meer op een gevangenis lijkt.
Maar structurele maatregelen zijn complex en vergen ook politieke wil en werk op lange termijn. Wat kunnen we nu persoonlijk doen? Er zijn veel kleine stappen die het leven van een ander kunnen verbeteren en soms zelfs redden. Slachtoffers van huiselijk geweld zijn immers geen abstracte vrouwen die niets met ons te maken hebben. Ze kunnen onze vrienden, familieleden, buren en leraren van onze kinderen zijn. En de engste dingen kunnen recht onder onze neus gebeuren.
Dus we kunnen:
- Verlies tijdens de quarantaine het contact met vrienden en kennissen niet - controleer regelmatig hoe het met ze gaat, blijf in contact.
- Reageer op belletjes in het gedrag van bekende vrouwen - op een plotseling "verlaten van de radar", een veranderd gedrag of manier van communiceren.
- Stel vragen, zelfs de meest ongemakkelijke, en luister aandachtig naar de antwoorden, deins niet terug en sluit het onderwerp niet af.
- Bied alle mogelijke hulp aan - geld, contacten van specialisten, tijdelijke verblijfplaats, dingen, diensten.
- Bel altijd de politie of reageer op een andere manier als we onwetende getuigen worden van geweld (bijvoorbeeld bij de buren).
En het allerbelangrijkste: oordeel nooit en geef nooit ongevraagd advies. De gewonde vrouw is vaak zo hard en beschaamd, en ze heeft niet de kracht om zich tegen ons te verdedigen.
1 1 Uitdrukken. De coronacrisis kan leiden tot geweld van mannen tegen vrouwen, 29.03.2020.
2 briesje. De coronacrisis dreigt de situatie te verergeren voor de kinderen die het het meeste moeilijk hebben. 22.03.2020.
3. uitdrukken. De coronacrisis kan leiden tot geweld van mannen tegen vrouwen, 29.03.2020.
4 Aftonblad. Door de coronacrisis neemt het geweld tegen vrouwen en kinderen toe. 22.03.2020.