Een breuk, het verlies van een baan. Erger nog: het overlijden van een dierbare. Zoveel situaties die je in een diep gevoel van vernietiging storten, een verdriet dat niets lijkt te kunnen wissen. En toch: de tijd staat aan jouw kant. Het heeft tijd nodig om te rouwen. Dit doorloopt verschillende fasen, die psycholoog Elisabeth Kübler-Ross in 1969 beschreef bij patiënten die op het punt stonden door de dood te gaan. Dan zal beetje bij beetje een bepaalde vorm van veerkracht zich in je registreren, waardoor je vooruit kunt gaan, opnieuw kunt proeven, “Het materiële merg van het leven” : kortom, terugveren. 

De schok van een breuk, of erger nog, het verlies van een dierbare, veroorzaakt aanvankelijk verlamming: de pijn overspoelt je, verdooft je in een soort verdoving. Je bent gekwetst door een onvoorstelbaar, onbeschrijfelijk verlies. Je hebt ondraaglijke pijn.

We lijden allemaal verliezen in het leven. Een breuk kan lang duren om te helen, de eens geliefde zal lang in je gedachten blijven. Het beste is vaak om al het contact te verbreken, alle berichten te wissen en alle relaties te beëindigen. Kortom, om de sporen van het verleden te wissen. Om terug te stuiteren, om je open te stellen voor de mogelijkheid van een nieuwe ontmoeting, van een nieuwe liefde, zeker nog dieper!

Het verlies van een baan zorgt ook voor een hele omwenteling: goed luisteren naar je vrienden of collega's kan je helpen als je net je baan bent kwijtgeraakt. Deze uitwisselingen helpen je voorbij het evenement te komen en kunnen je zelfs de positieve aspecten van dit verlies laten zien: de mogelijkheid om bijvoorbeeld een nieuw professioneel avontuur aan te gaan, of zelfs om je om te scholen in een beroep waarin je altijd van gedroomd.

Maar de meest acute, de meest gewelddadige droefheid, het gevoel van leegte, zijn natuurlijk die welke optreden bij de dood van een geliefde: daar, zoals de psycholoog Elisabeth Kübler-Ross schrijft, “De wereld bevriest”.

Elisabeth Kübler-Ross, die aan het einde van hun leven veel met patiënten had gewerkt, beschreef: “De vijf stadia van rouw”. Niet iedereen doorloopt deze vijf fasen, en ze volgen ook niet altijd dezelfde volgorde. Deze hulpmiddelen helpen om zijn gevoelens te identificeren, ze vast te pinnen: het zijn geen mijlpalen die een lineaire chronologie van rouw definiëren. “Elke rouw is uniek, zoals elk leven uniek is”, herinnert de psycholoog zich. Voortbouwend op deze vijf fasen, met: “Een betere kennis van de staat van rouw”, zullen we beter toegerust zijn om het leven ... en de dood het hoofd te bieden.

• Ontkenning : het is verwant aan ongeloof, de weigering om in de realiteit van verlies te geloven.
• Woede : het kan verschillende vormen aannemen en is essentieel voor het genezingsproces. “Je moet het accepteren, ook al lijkt het nooit te willen kalmeren”, schrijft Elisabeth Kübler-Ross. En dus, hoe meer woede je voelt, hoe sneller het zal verdwijnen en hoe sneller je zult genezen. Woede maakt het ook mogelijk om een ​​veelheid aan emoties te verhullen: deze zullen te zijner tijd tot uiting komen.
• Afdingen: onderhandelen kan een vorm van tijdelijke wapenstilstand zijn. In dit stadium van rouw, verkiest de persoon om het verleden opnieuw te bezoeken in plaats van te lijden in het heden. Dus verbeeldt ze allerlei verschillende scenario's, "En als alleen...", denkt ze keer op keer. Dit brengt hem ertoe zichzelf de schuld te geven dat hij niet anders heeft gehandeld. Door het verleden te veranderen, bouwt de geest virtuele hypothesen op. Maar het intellect eindigt altijd in de tragische realiteit.
• De depressie : na het onderhandelen keert het onderwerp plotseling terug naar het heden. "Een gevoel van leegte overvalt ons en verdriet neemt bezit van ons, intenser, verwoestender dan alles wat we ons hadden kunnen voorstellen", zegt Elisabeth Kübler-Ross. Deze depressieve periode lijkt hopeloos: toch duidt het niet op een psychische stoornis. Om iemand te helpen die door deze normale fase van rouw gaat na de breuk of het verlies, is het vaak het beste om te weten hoe je aandachtig kunt luisteren terwijl je stil blijft.
• Aanvaarding: In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, gaat acceptatie niet over omgaan met de verdwijning van een geliefde, het uiteenvallen of een verlies. Dus niemand komt ooit over het verlies van een dierbare heen. "Deze stap bestaat uit het accepteren dat degene van wie we houden fysiek is verdwenen, en het toegeven van de permanentie van deze stand van zaken", zegt Elisabeth Kübler-Ross. Onze wereld staat voor altijd op zijn kop, we moeten ons eraan aanpassen. Het leven gaat door: het is tijd voor ons om te genezen, we moeten leren leven, zonder de aanwezigheid van de geliefde aan onze zijde, of zonder het werk dat we hebben verloren. Het is tijd voor ons om terug te stuiteren!

Rouw, verlies, zijn emotionele rampen. Om terug te stuiteren, moet je weten hoe je je emoties een pauze kunt geven. Het is een zware test om de dingen te accepteren zoals ze zijn. Je hebt nog steeds last van de breuk of het verlies. Je bevindt je nog steeds op onontgonnen emotioneel terrein...

Wat te doen dan? Geniet van beroepen die comfort genereren. Zoals tijd doorbrengen met vrienden, lid worden van een steungroep ... "Bepaal wat je een emotionele pauze geeft en geniet van deze activiteiten zonder jezelf te veroordelen: ga naar de film en ontsnap naar de film, stelt Elisabeth Kübler-Ross . voor, muziek luisteren, van omgeving veranderen, op reis gaan, wandelen in de natuur, of gewoon even niets doen ”.

Er is een disbalans in je leven ontstaan: dat zal nog een tijdje zo blijven. Ja, het zal tijd kosten. Maar uiteindelijk vind je een nieuwe balans. Psychiater Boris Cyrulnik noemt het veerkracht: dit vermogen om te leven, te ontwikkelen, traumatische schokken, tegenslagen te overwinnen. Veerkracht is volgens hem “De intieme lente in het aangezicht van de slagen van het bestaan”.

En voor Boris Cyrulnik, “Veerkracht is meer dan weerstand bieden, het is ook leren leven”. De filosoof Emil Cioran, een groot kenner van de moeilijkheid van het leven, bevestigde dat:“Je wordt niet ongestraft normaal”. Elke crash, elke wond van ons leven, veroorzaakt een metamorfose in ons. Ten slotte ontwikkelen de gewonden van de ziel zich op intieme wijze, “Een nieuwe bestaansfilosofie”.